Rozmawiając z osobami, które prowadzą w Wielkiej Brytanii własną działalność, możemy spotkać się z terminem self-employed. Okazuje się, że obok spółki LTD, jest to najczęściej wybierana forma działalności na Wyspach. Self-epmloyed śmiało możemy porównać z polską jednoosobową działalnością gospodarczą.
Działalność w formie self-employed nie ma nic wspólnego ze spółką, w której funkcjonowanie zaangażowani są udziałowcy. W tym wypadku mamy do czynienia ze samozatrudnieniem, co oznacza, że za firmę odpowiada tylko jedna osoba, która jest jednocześnie szefem i pracownikiem. To ona odpowiada za wykonywanie usług, współpracę z klientami, ale i kwestie formalne związane z prowadzeniem działalności, czyli m.in. składki na ubezpieczenie i podatki. Oczywiście w prowadzeniu spraw księgowo-finansowych może pomóc jej zaufany księgowy. Księgowość self-employed nie należy do szczególnie skomplikowanych pod względem formalnym, niemniej nie każdy przedsiębiorca ma czas i ochotę, by zajmować się tego typu sprawami. Woli, gdy księgowość jego firmy jest w rękach profesjonalnego specjalisty.
Prowadzeniem własnej firmy w Wielkiej Brytanii mogą zająć się nie tylko rdzenni Brytyjczycy, ale także osoby pochodzące z innych zakątków Europy. Jeśli chodzi o spółkę LTD, osoby te nie muszą być nawet rezydentami Wielkiej Brytanii, nie muszą przebywać na Wyspach, ani mieć rachunku w brytyjskim banku. W przypadku self-empoyed sytuacja wygląda nieco inaczej, ponieważ działalność w takiej formie mogą prowadzić wyłącznie obywatele oraz rezydenci Wielkiej Brytanii. Aby zarejestrować działalność, trzeba posiadać adres w UK oraz numer NIN (numer identyfikacji podatnika).
Self-employed rejestruje się w HMRC, podając wymagane dane osobowe, a w tym wspomniany wyżej adres i NIN. Formalności związanych z otwarciem działalności jest niewiele. Natomiast w trakcie jej prowadzenia przedsiębiorca zobowiązany jest do dokumentowania wydatków i dochodów firmy, corocznego rozliczania Self Assessment, opłacania podatku dochodowego i składek na ubezpieczenie, a jeśli przekracza próg dochodowy – rejestracji do VAT. Ponadto osoby, które działają w branży budowlanej, zobowiązane są do rejestracji w CIS.
Osoba, która decyduje się na samozatrudnienie, musi być świadoma, że w przypadku niepowodzenia ponosi pełną odpowiedzialność za długi firmy oraz, że może napotkać na problemy, jeśli w przyszłości zechce przekształcić firmę w inną formę prawną. Ale self-employed ma również wiele zalet. Do najważniejszych należą: wysoka kwota wolna od podatku, długi okres rozliczenia podatkowego, prosta księgowość, niskie składaki na National Insurance, a w przyszłości możliwość pozyskania brytyjskiej emerytury.